Naturalne metody planowania rodziny to zbiór metod, które umożliwiają parom kontrolowanie płodności bez użycia hormonalnych środków antykoncepcyjnych lub inwazyjnych procedur medycznych. Te metody opierają się na monitorowaniu cyklu miesiączkowego kobiety i identyfikacji okresu płodnego, czyli momentu, w którym istnieje ryzyko zajścia w ciążę.
Naturalne metody planowania rodziny zyskują na popularności z powodu wzrastającej świadomości dotyczącej wpływu hormonalnych metod antykoncepcyjnych na organizm, a także ze względów religijnych lub kulturowych. W tym tekście omówię kilka najczęściej stosowanych naturalnych metod planowania rodziny oraz ich zalety i wady. W każdym przypadku, przed podjęciem decyzji o stosowaniu naturalnych metod planowania rodziny, ważne jest, aby kobieta zasięgnęła porady lekarza lub specjalisty ds. planowania rodziny, który pomoże wybrać najodpowiedniejszą metodę.
Metoda termiczna
Metoda termiczna jest jedną z naturalnych metod planowania rodziny, która polega na monitorowaniu temperatury ciała kobiety. Jest to metoda, która opiera się na fakcie, że w okresie przedowulacyjnym temperatura ciała jest niższa, a w okresie owulacyjnym – wyższa o około 0,5 stopnia. Ta metoda wymaga regularnego pomiaru temperatury ciała rano, przed wstaniem z łóżka. Zaletą tej metody jest brak skutków ubocznych oraz niskie koszty, ponieważ nie wymaga stosowania żadnych środków antykoncepcyjnych ani wizyt u lekarza.
Jednakże, stosowanie metody termicznej wymaga dokładnego prowadzenia dzienniczka, co może być uciążliwe dla niektórych par. W dzienniczku należy zapisywać codzienne wyniki pomiarów temperatury, a także inne objawy, takie jak ból piersi, napięcie brzucha czy krwawienie miesiączkowe. Dzięki temu można określić dokładny moment owulacji i okres płodny.
Metoda termiczna może być również nieskuteczna, zwłaszcza gdy występują nieregularności cyklu miesiączkowego, co utrudnia dokładne określenie owulacji. Ponadto, na temperaturę ciała kobiety może mieć wpływ wiele czynników, takich jak choroby, stres czy zmiany klimatyczne, co może utrudnić interpretację wyników.
Dowiedz się więcej: Planowanie ciąży
Metoda objawowo-termiczna
Metoda objawowo-termiczna to jedna z bardziej skutecznych naturalnych metod planowania rodziny, łącząca w sobie obserwację zmian temperatury ciała z monitorowaniem innych objawów, takich jak konsystencja i ilość śluzu szyjkowego. W okresie przedowulacyjnym śluz jest gruby i mętny, a w okresie owulacyjnym staje się bardziej przejrzysty i lepki. Ta metoda wymaga dokładnego śledzenia objawów i regularnego prowadzenia dzienniczka.
W metodzie objawowo-termicznej, kobieta codziennie obserwuje swoją konsystencję i ilość śluzu szyjkowego, a także mierzy temperaturę ciała. Te trzy elementy pozwalają na dokładniejsze określenie okresu płodnego. Dzięki temu, że kobieta zapisuje wszystkie swoje obserwacje w dzienniczku, może określić, kiedy ma największe ryzyko zajścia w ciążę i na tej podstawie podejmować decyzję o zastosowaniu dodatkowych środków antykoncepcyjnych
Metoda kalendarzykowa
Metoda kalendarzykowa to jedna z najprostszych naturalnych metod planowania rodziny. Polega ona na śledzeniu regularności cyklu miesiączkowego i oznaczaniu pierwszego i ostatniego dnia miesiączki na kalendarzu. Następnie kobieta oblicza okres płodny na podstawie długości swojego cyklu, przyjmując, że dni płodne to około 6-8 dni przed owulacją oraz 2-3 dni po niej.
Metoda kalendarzykowa jest prosta i tania, ale ma kilka wad. Przede wszystkim nie uwzględnia zmienności cyklu miesiączkowego, który może być wpływany przez różne czynniki, takie jak stres, zmiana diety czy choroby. Ponadto, niektóre kobiety mogą mieć owulację przed lub po przewidywanym terminie, co zwiększa ryzyko zajścia w ciążę.
Mimo tych wad, metoda kalendarzykowa może być użyteczna dla kobiet o regularnym cyklu miesiączkowym, które chcą unikać hormonalnej antykoncepcji. Jednakże, dla większości kobiet, szczególnie tych, których cykle są nieregularne, zaleca się stosowanie bardziej zaawansowanych metod planowania rodziny, takich jak metoda objawowo-termiczna lub metoda termiczna.
Metoda Billingsa
Metoda Billingsa to kolejna z metod naturalnych planowania rodziny, która opiera się na monitorowaniu śluzu szyjkowego. Ta metoda polega na odróżnieniu dni płodnych od dni niepłodnych na podstawie wrażeń związanych ze śluzem szyjkowym. Kobieta codziennie ocenia konsystencję, ilość i wygląd swojego śluzu, a następnie oznacza w dzienniczku, czy jest on mętny, przejrzysty, lepki czy suchy.
Metoda Billingsa wymaga dużego zaangażowania ze strony pary oraz regularnego prowadzenia dzienniczka, ale może być bardzo skuteczna, zwłaszcza jeśli jest stosowana zgodnie z zaleceniami. Ta metoda nie wymaga pomiarów temperatury ciała ani wykorzystywania kalendarza, co może być dla niektórych kobiet bardziej wygodne niż inne metody.
Metoda sympto-thermalna
Metoda sympto-thermalna to najbardziej skuteczna i dokładna z metod NPR, która łączy w sobie obserwację zmian temperatury ciała, śluzu szyjkowego i pozostałych objawów, takich jak ból piersi czy napięcie brzucha. Dzięki zastosowaniu tej metody możliwe jest określenie okresu płodnego z bardzo dużą dokładnością.
W metodzie sympto-thermalnej para regularnie prowadzi dzienniczek, w którym odnotowuje temperaturę ciała, konsystencję i ilość śluzu szyjkowego oraz inne objawy związane z cyklem miesiączkowym. Ta metoda wymaga od pary dużego zaangażowania, dokładnego prowadzenia dzienniczka oraz regularnych szkoleń, aby para mogła poznać zasady i techniki stosowania tej metody.
Podsumowanie
Wszystkie wymienione metody NPR mają swoje zalety i wady. Wszystkie z nich są bezpieczne dla zdrowia i nie mają skutków ubocznych, takich jak hormony, które są zawarte w tabletkach antykoncepcyjnych. NPR umożliwiają parom planowanie rodziny zgodnie z ich potrzebami i przekonaniami religijnymi lub kulturowymi. Ponadto NPR są tańsze niż hormonalne metody antykoncepcyjne lub inwazyjne procedury medyczne.
Jednakże, stosowanie NPR wymaga dużej dyscypliny i zaangażowania ze strony pary. Regularne prowadzenie dzienniczka i śledzenie objawów cyklu miesiączkowego może być uciążliwe. Oprócz tego, NPR nie są w pełni skuteczne, w szczególności gdy występują nieregularności cyklu miesiączkowego lub gdy para popełnia błędy w monitorowaniu objawów.
Podsumowując, naturalne metody planowania rodziny są bezpieczne i skuteczne dla par, które są zainteresowane kontrolowaniem płodności bez użycia hormonalnych środków antykoncepcyjnych lub inwazyjnych procedur medycznych. Warto jednak pamiętać, że stosowanie tych metod wymaga dyscypliny i zaangażowania ze strony pary oraz regularnego szkolenia. Jeśli para decyduje się na stosowanie NPR, ważne jest, aby wybrać metodę, która najlepiej odpowiada ich potrzebom i stylowi życia.
Bibliografia
- Mayo Clinic. (2022). Natural family planning. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/natural-family-planning/about/pac-20385161
- United States Conference of Catholic Bishops. (2018). Natural Family Planning. Retrieved from https://www.usccb.org/topics/natural-family-planning
- FamilyDoctor.org. (2022). Natural Family Planning. Retrieved from https://familydoctor.org/natural-family-planning/
- Planned Parenthood. (2022). Fertility Awareness Methods. Retrieved from https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/fertility-awareness