Autyzm to zaburzenie rozwoju, które może wpływać na sposób, w jaki dziecko postrzega i komunikuje się z innymi ludźmi. Chociaż każde dziecko z autyzmem jest unikalne i może wykazywać różne objawy, istnieją pewne powszechne symptomy, które są charakterystyczne dla tego zaburzenia.
Przyczyny autyzmu nie są w pełni zrozumiałe i mogą być wynikiem wielu czynników, w tym genetyki, środowiska i interakcji między nimi. Badania wykazały, że pewne geny mogą przyczyniać się do występowania autyzmu, a także czynniki zewnętrzne, takie jak infekcje w ciąży, poród przedwczesny lub niskie wagi urodzeniowe.
Problemy z komunikacją i interakcją społeczną
Dzieci z autyzmem często mają problemy z komunikacją werbalną i niewerbalną, co jest jednym z głównych objawów tego zaburzenia. Mogą mieć trudności w nawiązywaniu kontaktu wzrokowego z innymi ludźmi, unikają lub nie potrafią nawiązać kontaktu wzrokowego, co wpływa na ich interakcje społeczne. W komunikacji werbalnej, mogą mieć trudności z wymową i intonacją, co sprawia, że ich mowa jest monotonna lub niezrozumiała. Często powtarzają słowa lub frazy, które mogą nie mieć związku z aktualną sytuacją.
Niektóre dzieci z autyzmem mogą w ogóle nie mówić, a jedynie używać gestów lub obrazków, by wyrazić swoje potrzeby i uczucia. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć, że brak mowy nie oznacza braku myśli lub inteligencji. Dzieci z autyzmem potrzebują odpowiedniej komunikacji i wsparcia w rozumieniu innych ludzi oraz w nawiązywaniu kontaktów społecznych.
Dodatkowo, dzieci z autyzmem mogą mieć trudności w rozumieniu mowy innych osób. Mogą mieć problem z rozumieniem złożonych zdań lub zrozumieniem mowy, która jest przesadzona lub nacechowana emocjonalnie. Dlatego ważne jest, aby nauczyć je języka ciała i innych sygnałów niewerbalnych, co ułatwia zrozumienie intencji rozmówcy.
Dzieci z autyzmem często wykazują trudności w nawiązywaniu relacji z innymi ludźmi. Mogą unikać kontaktu fizycznego, takiego jak przytulanie lub uściski, co wpływa na ich interakcje społeczne. Często nie okazują zainteresowania innymi ludźmi, a ich zachowanie może wydawać się dziwne lub nieodpowiednie.
Dodatkowo, dzieci z autyzmem mogą mieć trudności z rozumieniem innych osób, ich emocji i intencji. Mogą nie rozumieć gestów lub mowy ciała innych ludzi, co sprawia, że nie potrafią interpretować sytuacji społecznych. Mogą również nie rozumieć subtelnych znaczeń wypowiedzi innych osób, co utrudnia im nawiązywanie i utrzymywanie relacji z innymi ludźmi.
Problemy z zachowaniem
Dzieci z autyzmem często wykazują powtarzające się zachowania, które są charakterystyczne dla tego zaburzenia. Mogą powtarzać te same gesty lub ruchy, takie jak kołysanie się, machanie rękami lub powtarzające się ruchy palcami. Te zachowania mogą pomóc im zaspokoić potrzebę stymulacji lub pomóc im zregulować swoje emocje.
Ponadto, dzieci z autyzmem mogą wykazywać sztywne i uporczywe zachowania, takie jak koncentracja na jednej czynności przez długi czas. Mogą mieć trudności z przerwaniem swoich rutynowych zachowań i przejściem do innych czynności. To zachowanie może wpłynąć na ich zdolność do funkcjonowania w codziennym życiu, ponieważ może ograniczać ich zdolność do wykonywania zadań i podejmowania decyzji.
Nadwrażliwość lub hipowrażliwość
Dzieci z autyzmem mogą wykazywać nadwrażliwość lub hipowrażliwość na bodźce zewnętrzne, takie jak dźwięki, światła lub dotyk. Mogą być niekomfortowe z dotykiem innych osób, być nadmiernie wyczulone na dźwięki lub reagować na światło w sposób, który wydaje się niewłaściwy. Mogą również unikać pewnych tekstur lub zapachów, lub reagować na nie w sposób, który wydaje się nadmierny.
Z drugiej strony, dzieci z autyzmem mogą również wykazywać hipowrażliwość na bodźce zewnętrzne. Mogą wydawać się nieczuli na dotyk lub nie reagować na dźwięki w sposób, który byłby oczekiwany. Mogą również przejawiać zainteresowanie określonymi przedmiotami lub dziedzinami, co wydaje się nieproporcjonalne do ich wieku lub rozwoju.
Problemy z rozwojem mowy
Dzieci z autyzmem mogą wykazywać opóźnienia w rozwoju mowy i języka. Mogą mieć trudności w mówieniu, rozumieniu mowy innych osób oraz w posługiwaniu się językiem w celu nawiązania kontaktu z innymi ludźmi.
Obsesyjne zainteresowania
Dzieci z autyzmem mogą wykazywać nadmierne zainteresowanie określonymi przedmiotami lub dziedzinami, takimi jak kalendarze, mapy, liczby czy formy geometryczne. Często spędzają dużo czasu na tych zainteresowaniach i mają trudności z przerwaniem ich, gdy zajmują się innymi czynnościami. Takie zainteresowania bywają bardzo specyficzne i szczegółowe, a dzieci z autyzmem mogą posiadać dokładną wiedzę na ich temat.
Podsumowanie
Warto jednak pamiętać, że objawy autyzmu mogą różnić się w zależności od stopnia jego zaawansowania i indywidualnych cech dziecka. Dlatego też, diagnostyka autyzmu wymaga kompleksowej oceny dziecka przez specjalistów, takich jak psychologowie, pediatrzy lub neurolodzy.
Wczesna diagnoza i interwencja są kluczowe dla zapewnienia dzieciom z autyzmem najlepszych szans na rozwój. Wczesna interwencja może pomóc w poprawie komunikacji, zachowania i umiejętności społecznych, co może wpłynąć pozytywnie na życie dziecka i jego rodziny.
W przypadku podejrzenia autyzmu u dziecka, rodzice powinni skontaktować się ze specjalistami w celu przeprowadzenia odpowiedniej oceny. Istnieją różne metody leczenia i terapii, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów autyzmu i poprawie jakości życia dziecka.
Ważne jest również, aby rodzice i opiekunowie zrozumieli, że autyzm nie jest wadą charakteru ani wynikiem złego wychowania. Dzieci z autyzmem potrzebują wsparcia i zrozumienia, a także szansy na rozwój swoich umiejętności i zdolności.
Bibliografia
- American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Publishing.
- Autism Speaks. (n.d.). What is Autism? Retrieved from https://www.autismspeaks.org/what-autism
- Centers for Disease Control and Prevention. (2020). Data & Statistics on Autism Spectrum Disorder. Retrieved from https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/data.html
- Dawson, G., Rogers, S., Munson, J., Smith, M., Winter, J., Greenson, J., & Varley, J. (2010). Randomized, controlled trial of an intervention for toddlers with autism: the Early Start Denver Model. Pediatrics, 125(1), e17-23.
